Türk profesör: Aşı bulunmazsa Türkiye'de 40 milyon insan etkiyebilir

19 Mart 2020 00:30

Harvard'da Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma üst-ihtisasını yapan Doktor Furkan Burak koronavirüse ilişkin açıklamada bulundu.

Kocaeli Üniversitesi öğrencisiyken başarılı çalışmaları ile Harvard Üniversitesi'nin Genetik ve Kompleks Hastalıklar Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil'in dikkatini çeken ve ondan aldığı davet üzerine girdiği Harvard'da Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma üst-ihtisasını yapan Doktor Furkan Burak'ın koronavirüs yazısı gündeme oturdu.

Habertürk yazarı Sevilay Yılman'ın köşesine taşıdığı habere göre; Harvard Tıp Fakültesi Brigham and Women's Hastanesi'nde çalışan İç Hastalıkları, Endokrinoloji ve Metabolizma Yandal Uzmanı olarak çalışan Furkan Burak, maddeler halinde süreci şöyle anlattı:

İLAÇ KASIM'A KADAR MÜMKÜN DEĞİL

İlaç yok, aşı hazır değil. Klinik çalışmaların yer aldığı Clinicaltrials.gov' da 103 tane koronavirus ilaç araştırması var. Hali hazırda hiçbiri yaygın kullanıma açık değil. Daha önceki RNA virüslerinde denenmiş, en azından güvenli olduğu bilinen deneysel ilaçlar (Re-purpose) en umut vadedenleri. İlaç ismi vermeyeceğim, malum olay hemen "bu virüsü ilaç şirketleri çıkardı"ya gidebiliyor. Zaman açısından 300 milyon+ aşının ulaşılabilir olması en iyi ihtimalle Kasım'a kadar mümkün değil. Repurpose ilaçların her an güzel sürprizler yapma ihtimali tabii ki var ama sistem kurgularken güvenilecek limanlar değil.

TÜRKİYE KRİTİK HAFTANIN İÇİNDE

Testler yeterli değil. En azından bugün için. Yeterli test yapılamaması; radikal, ekonomik riskleri yüksek ama gerekli müdahaleleri geciktiriyor. Bunun en büyük örneği İtalya (az ve geç test, yaşlı hastalar, çok ölüm). Tersi ise Güney Kore (çok ve erken test, genç hastalar, az ölüm). Yaygın test yapıp erken dönemde sayıların farkına varıp, vakalar yüksek risk grubunu vurmadan gerekli önlemleri almak, ölümleri ve yayılım hızını azaltıyor. Amerika maalesef yaygın test yapmakta çok geç kaldı. Washington (Seattle), New York, California, Massachusetts gibi birçok eyalet artık önü zor alınacak bir salgın döngüsünün içinde. Türkiye de çok kritik bir haftanın içinde.

SAĞLIK SİSTEMİ ÇÖKEBİLİR

Logaritmik - eksponansiyel vaka artışları sağlık sistemini çok zorlayacak. Dünya'nın en iyi hastanelerinin olduğu Boston'da bile maalesef sistem bu yükü taşımakta zorlanıyor. Eğer İtalya'daki gibi ani vaka sayı artışı olursa da kaldıramayacak. Burada yoğun bakım yatağı, mekanik vantilator sayısı (ameliyathanelerdeki dahil) ve en önemlisi yoğun bakım hastası ve vantilator yönetebilen özel donanımlı sağlık personeli sayısı çok kritik. Dünyanın hiçbir yerinde de bu sayı böylesine bir salgını kaldırabilecek güçte değil.