Patates ve kuru soğan ihracatına kısıtlama getirildi: Karardan önce kimler lisans alıp zengin oldu!

07 Ocak 2020 17:48

CHP’liler patates ve kuru soğan ihracatına onay için Tarım ve Orman Bakanlığı'na başvuru zorunluluğu getirilmesini tepki gösterdi ve arka planıyla ilgili çarpıcı iddiaları da gündeme taşıdı.

Ticaret Bakanlığı'nın, 'İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallar Tebliği'nde yaptığı değişiklik Resmi Gazete'de yayınlandı. Yapılan değişikliğe göre patates ve kuru soğanın yurtdışına satışına yani ihracatına kısıtlama getirildi. Karara göre patates ve kuru soğan ihraç etmek isteyen üreticilerin onay için Tarım ve Orman Bakanlığı'na başvuruda bulunması gerekiyor.

Medyafaresi.com (Ankara)

CHP Mersin Milletvekili Cengiz Gökçel, “Tüketiciler yüksek fiyattan patates soğan almasın ama üreticinin ihracatla para kazanması engellenmesin” derken, “Bugünkü karardan önce kimler lisans alıp zengin oldu, kimler ön izin alıp köşeyi dönecek, hepsini göreceğiz” açıklamasını yaptı.

CHP’li Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer de, “Niğde ve Nevşehir’de depolarda iki milyon ton patates var. Umutla ihraç teşviki beklerken tam zıt karar çiftçiyi perişan etti. İktidar, depodaki ürün için tüccara karşı üreticiyi korumazsa mağduriyet artar” dedi.

CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut da, “Ülkeyi ithalat cenneti yapanlar üreticileri yine mağdur etti. Üretici ihracat teşviği beklerken kısıtlamayı kabul etmiyoruz. İhracatı değil ithalatı kısıtlayın" diye konuştu.

CHP’lilerin açıklamaları şöyle:

CHP Mersin Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu üyesi Cengiz Gökçel, 7 Ocak 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren patates ve soğan ihracat yasaklarını değerlendirdi. 25 Aralık’ta TBMM’de düzenlediği basın toplantısında soğan ihracatının fiilen engellendiğini belirten Gökçel, yasağın iki hafta sonra resmileşmesini eleştirdi.

BU ARADA KİMLER KÖŞEYİ DÖNECEK?

Soğan ve patates ihracatının yaklaşık bir aydır el altından engellendiğine dikkat çeken Gökçel, bu ürünlerin ihracatının izne bağlanmasının keyfiyete yol açabileceği uyarısında bulundu.

“Tarım ve Orman Bakanlığı bu kararla istediğine izin verecek, istemediğine vermeyecek; bir kriter yok ortada” diyen Gökçel, “Bugünkü karardan önce kimler lisans alıp zengin oldu, kimler ön izin alıp köşeyi dönecek, hepsini göreceğiz” şeklinde konuştu.

Geçen sene yaşanan soğan krizi sırasında Hindistan’dan soğan ithal edip TMO’ya yüksek fiyattan satanların bu sene ihracat izni aldıkları iddiasını paylaşan Gökçel, üretici mallarını ucuza versin diye piyasanın manipüle edilmesini kabul edilemez bulduğunu sözlerine ekledi.

"Ülkeyi ithalat cenneti yapanlar üreticileri yine mağdur etti"

CHP Adana Milletvekili, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ayhan Barut, patates ve kuru soğan ihracatına onay için Tarım ve Orman Bakanlığı'na başvuru zorunluluğu getirilmesini tepki gösterdi.

AKP'nin yanlış tarım politikaları sonucu Türkiye'nin tarımda net ithalatçı ülke haline getirildiğini vurgulayan Barut, "Ülkeyi ithalat cenneti yapanlar üreticileri yine mağdur etti. Üretici ihracat teşviği beklerken kısıtlamayı kabul etmiyoruz. İhracatı değil ithalatı kısıtlayın" dedi.

TEBLİĞ YAYINLANDI

"ÜRETİM VE ÜRETİCİYE KÖSTEK DEĞİL DESTEK OLUN"

Yapılan değişikliğe tepki gösteren CHP Adana Milletvekili, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ayhan Barut, şunları kaydetti:

"Bunca senedir tek başına ülkeyi yöneten AKP hükümeti, tarımı bitirmiş ve üreticiyi perişan etmiştir. Üretime ve üretene destek yerine, samandan buğdaya, ayçiçeğinden mısıra, pamuktan soyaya çiftçilerimizin yetiştirip ürettiği her şeyi ithal ederek karşılamaya çalışmıştır. Çiftçiye aktaracağı kaynağı ithalata vermiş, hem milli ekonomimizi zarara uğratmışlar hem de üreticilerimize darbe vurmuşlardır.

Üreticilerimizi adeta mağdur etmek için onlarca tarım ürününü sıfır gümrük vergileriyle ithal etmişler, yerli üreticinin belini bükmüşlerdir. Aynı şeyi şimdi soğan ve patates üreticilerine yapıyorlar. Soğan ve patates üreticileri ürünleri depoda çürümesin, para etsin ve biraz yüzü gülsün diye destek bekliyor. Bu iş bilmezler ise üretici ihracat teşviği beklerken ihracata kısıtlama getirdi.

Yanlış tarım politikalarıyla ülkeyi tarımda da net ithalatçı hale getirenler herkesi bir kez daha mağdur etti. Bu kısıtlama kararını kabul etmiyor, derhal kaldırılmasını istiyoruz. Gelin yanlışta ısrar etmeyin, üretime ve üreticiye destek verin. Üretim ve üretici desteklenir, ithalat değil üretim ve ihracat odaklı politikalar yaşama geçirilirse ülkemiz ve üreticilerimiz bu işten kazançlı çıkar. 'Yerli ve milli' olmak bunu gerektirir."

Gürer: “Patates ve soğanın ihracı engellenerek sorun çözülemez”

Ticaret Bakanlığı’nın “İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallar” tebliğinde yaptığı değişikliğe göre patates ve kuru soğan ihraç etmek isteyen üreticilerin onay için Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvuruda bulunmaları zorunluluğu getirildi.

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, patates ve soğanın yurt dışına satışının sınırlandırılmasının üreticiyi vurduğunu belirterek, “Niğde ve Nevşehir’de depolarda iki milyon ton patates var. Umutla ihraç teşviki beklerken tam zıt karar çiftçiyi perişan etti.

İktidar, depodaki ürün için tüccara karşı üreticiyi korumazsa mağduriyet artar. Patates ve soğanda geçen yıl yaşanan fiyat artışı ve bu ürünlerin ithal edilmek zorunda kalınmasının iktidarı etkilediği görülüyor.

O nedenle plansız bir şekilde önlemler geliştiriliyor. Tüccarın kazanıp, üretici ve tüketicinin mağdur olduğu düzen değişmelidir. Alınan kararın haklı bir nedeni görülmemektedir. Hatay ve Çukurova’da yaşanan sel felaketi ile yazlık patates ve soğan alanları önemli ölçüde zarar gördü, belki Nisan ayı sonrası pazara verilecek ürün için programlamayı gerekli kılıyordur onun yolu da TMO’nun alıma girip stoklanan ürünler için üreticiyi maliyet altında bırakmadan, korunaklı biçimde saklanıp ihtiyaca göre Pazar dengelemesi ile olur.

Soğan ve patatesteki sorun tamamen plansızlıkla ilgilidir. Tohum, ekim, üretim ve pazarlama süreci kontrol altında olsa hiç bir sorun yaşanmaz. Bu sürecin yaratacağı sorunu azaltmanın yolu depolanan ürünlerin TMO tarafından bir an önce üreticiden üreticiyi koruyacak fiyatla alınıp korunaklı olarak depolanmasıdır” dedi.

FİYATLAR ARTIYOR

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Patates üretiminde Niğde ilk sıradadır. 800 bin tonu aşan üretimin önemli bölümü depolardadır. Nevşehir’de de depolarda patates doludur. Depolanmasının nedeni maliyeti 90 kuruş iken tüccar 60 kuruşa satılamamasıdır. Üreticinin ürününü yalnız tüccar almakta ve fiyatı tüccar belirlemektedir.

Üreticinin ürünü depolaması da ihraç ile geçmişte ton başı verilen teşviklerdir, eğer o teşvik verilirse ürün değer bulur bu yılda beklenti ihraç için destekti. Şimdi AKP iktidar verdiği karar çiftçiye “yandım “diye bağırtmıştır. Çünkü tek yol çürümeden ürünü tüccar ihraç şartları oluşması ile ederine vermektir. Tüccar yurt içinde üreticiden ucuz aldığı ürünü ise piyasaya az bir artışla değil 5-6 kata eren fiyatlarla vermektedir.

Bu konuda bir düzenleme yapılmaması sorunu sürekli kılmaktadır. Patates ve soğan için üreticiyi baskılamakta ekim alanları daraltıp gelecek yıllarda sorunu ithale mecburiyete taşıyabilir nedenle acil önlemler alıp üretici ürünü maliyetine satabilmesi için iktidar TMO devreye alıp üreticiyi tüccara boğdurmamalıdır.

İhraç önleme kararı alanlar depoda patates soğanın maliyetine ürünü çiftçiden almak zorundadır tarımda plansızlığın somut yansıması bu karardır ürün ihraç yasaklanması üretici depoda ürünü değerine satamaması getirirse ekim daralır gelecek yıl ithal zorunluluğu doğar bakanlık bu karar sonra üretici elinde bulunan patates ve soğan için tek seçenek tüccar a üretici boğdurmasın TMO olarak depoda ürünü alsın yoksa patates ve soğanda tüccar piyasa belirlerse tüketicide mağdur olur” dedi.