MHP ve HDP'nin RTÜK çekişmesi

14 Temmuz 2015 14:45

RTÜK'ün yapısı değişiyor, AKP Kurul'daki çoğunluğunu kaybediyor.

AKP'den alınacak bir üyelik ise ya MHP'ye ya HDP'ye gidecek. MHP 7 Haziran seçimlerinde aldığı oy oranını gerekçe göstererek koltuğun kendisine verilmesi istedi. HDP ise kura çekilmesi gerektiğini savundu. Yöntem ve sonuca Meclis Genel Kurulu karar verecek.
Radyo Televizyon Üst Kurulu’nda (RTÜK) 14 Temmuz itibarıyla AKP kontenjanından seçilen Kurul Başkanı Davut Dursun ve Başkanvekili Hasan Tahsin Fendoğlu’yla, MHP kontenjanından seçilen Esat Çıplak’ın görev süresi sona eriyor.
7 Temmuz seçimlerinin sonucu, 5’i AK Parti, 2’si CHP, 1’i MHP ve 1’i de HDP kontenjanını temsilen 9 üyeli kuruldaki tabloyu değiştiriyor. Yeni duruma göre AK Parti'den boşalan üçüncü üyelik MHP ya da HDP'ye düşecek. AKP’ye 1 yeni üye, MHP’ye Çıplak’ın yerine 1 yeni üye ve milletvekili sayıları eşit olduğu için de MHP ya da HDP’ye 1 yeni üye daha gelecek. Yani muhalefet partilerini temsil eden üyelerin sayısı 5’e yükselirken, şimdiye dek AK Parti’de olan ağırlık azalacak.
Dursun giderken “d’Hondt” önerdi
Görev süresi 14 Temmuz’da dolan RTÜK Başkanı Davut Dursun’un milletvekili seçimlerinde uygulanan d’Hondt sistemini RTÜK için önerdi. Bu ise AKP’nin, kuruldaki ağırlığını korumak için yeni formül arayışı olarak yorumlandı. Dursun, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada “Meclis Başkanlığı eğer üye kontenjan dağılımını d’Hondt sistemine göre yaparsa AK Parti’nin beş kontenjan sayısı korunmuş oluyor. Meclis Başkanlığı bunu yapabilir. AK Parti, yine 5’i koruyacağı için aralarında başkan çıkarma imkânı olabiliyor; ama böyle olmazsa bile üyelerin aralarında başkan çıkarmakta fazla sıkıntı yaşamayacaklarını düşünüyorum” dedi.
Meclis Başkanı önce “seçim” dedi
Ancak asıl sorun bu öneriden önce, AK Parti’den MHP ya da HDP’ye geçecek bir üye kontenjanı için iki muhalefet partisinin farklı yaklaşımından çıktı.
MHP, seçimde aldığı oy sayısı HDP’den yüksek olduğu için RTÜK’teki sandalye sayısının da artması gerektiğini savundu. Bunun için de seçim istedi. MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural partisinin yaklaşımını şöyle anlattı:
“RTÜK seçimiyle ilgili hiçbir grubun benim hakkımı gasp etmesine izin veremem. Hukuk bana bu yetkiyi vermiştir, ben bunu bir yazı turaya teslim edemem"
HDP ise kura çekimini savundu.
Konu Meclis Başkanlık Divanı’nda görüşüldü. Ancak uzlaşma sağlanamaması üzerine TBMM Başkanı İsmet Yılmaz, akademisyen hukukçulardan görüş alarak bir formül buldu. Yılmaz, üçüncü üyelik için hem MHP hem de HDP'den isim istedi. İsimlerin 13 Haziran Pazartesi günü bildirilmesi gerekiyordu.
HDP itiraz ediyor
Ancak HDP bu formüle karşı. HDP’li Sırrı Süreyya Önder geçtiğimiz günlerde düzenlediği basın toplantısında, formülün divanın toplantısında da gündeme geldiğini, Başkan Yılmaz’ın bu öneriyle ilgili “Çok adil olur gibi ama kanuna aykırı” ifadesini kullandığını söyledi. RTÜK Yasası’nda o partiye düşecek üye sayısının iki katı kadar üye bildirilmesi şartı olduğunu, Meclis Başkanı’nın bu kuralı yok saydığını ifade eden Önder, “Bunu, MHP’nin Meclis Başkanlığı’nı AKP’ye ikram etmesinin bir diyeti gibi görmek istemiyoruz. Sayın Meclis Başkanı’nın acemiliğine veriyoruz. Meclis Başkanı Anayasa’ya aykırı hareket ederek yasama işlemlerine başlamamalı. Meclis Başkanı’nı bir an önce divanı toplamaya ve bu daveti iptal etmeye çağırıyoruz” diye konuştu.
Sırrı Süreyya Önder, "Bu konuda herhangi bir emsal ve kıyas yapılamayacağı için önce lafzına bakıp kanunun, yeterli değilse teamüller, o da yeterli değilse kura sistemi bugüne kadar uygulanmıştır" dedi.
Yılmaz bu kez topu Genel Kurul'a attı
HDP'nin çağrısı üzerine Meclis Başkanı Yılmaz Başkanlık Divanı'nı pazartesi günü tekrar toplantıya çağırdı. Ancak yine uzlaşma sağlanamadı.
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, Yılmaz görüş aldığı hukukçuların bir kısmının üyeliğin MHP'ye düştüğünü, bir kısmının ise kura çekilerek belirlenmesi gerektiğini söyledi. Yılmaz, MHP ve HDP'nin birer isim bildirmesini isteyerek "topu Genel Kurul'a attığını" ifade etti.
HDP'li Önder bu toplantıdan sonra, "İsim tespit ettik ama bildirip bildirmemeyi değerlendireceğiz" dedi.
Genel Kurul gündeminde
Meclis Genel Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna üye seçimini yapmak üzere 14 Temmuz 2015 Salı günü saat 15.00'te toplanacak. Uzlaşma sağlanamayan konu Genel Kurul'da tartışılacak. Seçime karar verilmesi durumunda MHP ve HDP'nin bildireceği iki isim Genel Kurulu'nda yarışacak. Yapılacak gizli oylamada, karar yeter sayısı olmak şartıyla, en çok oyu alan seçilmiş olacak.
CHP’li üyelerden eleştiri
Siyasi partilere ayrılan kontenjanla tepe yönetimi belirlenen RTÜK’e yöneltilen eleştirilerin büyük bir kısmı alınan kararların da siyasi olması. Üstelik eleştiriler sadece dışardan değil, içerden de. Kurulda AKP ve CHP kontenjanından üyeler uzun süredir karşı karşıya.
CHP kontenjanı üyeleri Süleyman Demirkan ve Ali Öztunç, 2014 yılında yaptıkları basın açıklamalarıyla kurulda yaşanan tartışmaları kamuoyuna taşıdı. Demirkan ve Öztunç, RTÜK'ü görevlerini yapmamakla, dolaylı sansür uygulamakla ve iktidar partisinin sopası gibi davranmakla suçladı.
TRT'de siyasi partilere ilişkin yapılan yayınların istatistiğini açıklayan Süleyman Demirkan, "TRT yayınlarında iktidar partisine yüzde 90, CHP'ye yüzde 5, MHP'ye yüzde 5'e yakın, BDP'ye ise binde 22 civarında yer ayrılıyor. Burada inanılmaz bir uçurum var. Bunun hak, yasa, anayasa, adaletle bağdaşır hiçbir yanı yok. Seçim döneminde bu tek yanlı yayın, seçimlere gölge düşürür nitelikte. Seçim
döneminde RTÜK, anayasanın seçimleri yapmakla görevlendirdiği YSK adına yayınları izliyor ve raporlayıp YSK'ya göndermesi gerekiyor. YSK da özgürce kanaat oluşumuna olanak verir şekilde yayınların yapılmasını gözetmek ve seçimleri adil bir şekilde sona erdirmekle görevli. Anayasal bir kurum olan RTÜK görevini yapmadığı, bu tabloyu YSK'ya bildirmediği, tabloyu kararttığı için YSK'nın adil karar alması da engellenmiş ve seçimlere gölge düşürülmüş oluyor. “ dedi.
"RTÜK iktidarın sopası"
RTÜK Üyesi Ali Öztunç ise kurulda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun grup toplantısını yayınlayan kanallara ceza verilmesiyle ilgili tartışmalar yaşandığını açıkladı:
"Kemal Kılıçdaroğlu'nun grup toplantısındaki konuşmasını canlı yayınlayan TV'lere cezalar verilmek isteniyor. Bununla ilgili önce talimat verildi. Uzmanlara denildi ki, 'Kılıçdaroğlu'nun grup konuşmasını yayınlayan, haber yapan kanallarla ilgili şu maddeden dosya hazırlayın gönderin' denildi. Uzmanlara böyle bir talimat verilemez ama faşizan bir anlayışla böyle bir talimat verildi. Bu dosyalar Üst Kurul'a geldi. 2 gün süren tartışmalar boyunca bunun yanlış olacağını, dolaylı bir sansür olacağını söyledik. 'Bunu yapmayın' dedik. Ancak AK Parti kontenjanından seçilmiş 5 arkadaş direndi ve uzun tartışmalar yaşandı.”
Yeni üyelerin belirlenmesinin ardından gözler bu kez yeni RTÜK başkanının kim olacağına çevrilecek. Çünkü kuruldaki denge değişmiş olacak.
Kaynak: AA, Aljazeera