İdlib'deki çatışmalar neden şiddetlendi?

10 Mayıs 2019 14:20

BM Güvenlik Konseyi, bugün İdlib'deki çatışmaların şiddetlenmesi nedeniyle toplanacak

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Cuma günü Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib bölgesinde artan çatışmalar nedeniyle toplanacak.

Rusya destekli Şam yönetimi, silahlı muhaliflerin elindeki son bölge olan İdlib'e yönelik saldırılarını son dönemde artırdı.

Çatışmalar nedeniyle onlarca insanın öldüğü, Birleşmiş Milletler verilerine göre 150 binden fazla insanın da bölgeden kaçtığı belirtiliyor.

Beşar Esad rejimi ile silahlı muhalif örgütler arasındaki çatışmalar, Suriye'de son bir yılda görülen en şiddetli çatışmalar olarak nitelendiriliyor.

Reuters haber ajansı, İdlib'de çatışmaların neden son dönemde arttığını açıklayan bir yazı yayımladı.

Yazıda, Şam yönetiminin varil bombalarının ve Rus hava saldırılarının sınırlı sayıdaki kara saldırılarıyla birleşerek, Eylül ayında bir çatışma yaşanmasını önleyen Rusya-Türkiye mutabakatına zarar verdiği ve bölgede yaşayan 3 milyon insanı da endişeye sürüklediği kaydediliyor.

İdlib'i kim kontrol ediyor?
İdlib eyaleti, çoğunlukla radikal örgüt Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) tarafından kontrol ediliyor. Bu örgüt, üç yıl öncesine kadar El Kaide'nin Suriye kolu olan Nusra Cephesi olarak biliniyordu.

Diğer örgütlerle arasında yaşanan çatışmalar sonucunda, HTŞ bu yıl bölgedeki gücünü artırdı.

Diğer örgütlerin bazıları Türkiye'nin desteklediği Ulusal Kurtuluş Cephesi çatısı altında hâlâ varlığını sürdürüyor.

Çoğu Hurras el Din (Dinin Muhafızları) adlı örgütün üyesi olan yabancı cihatçılar da bölgede önemli bir varlık gösteriyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Rusya ile vardığı anlaşma çerçevesinde bölgede 12 gözlem noktası bulunduruyor.

Çatışmalar neden yeniden şiddetlendi?
Rusya ve Türkiye cihatçıların çekilmesini gerektiren silahlardan arındırılmış bölge oluşturulması konusunda Eylül ayında anlaşmıştı.

Türk ve Rus ordusuna bağlı birliklerin, silahtan arındırılmış bölgede devriye gezmeleri de üzerinde anlaşmaya varılan bir diğer nokta olmuştu.

Reuters haber ajansı, bu anlaşmayla birlikte bölgenin Türkiye'nin etkisine bırakılmasının yanı sıra sorunun çözümünün de yine Ankara'ya bırakıldığını belirtiyor.

Ajans, "Türkiye'nin Heyet Tahrir el Şam'ı zaptetmede başarısızlığa uğradığını düşünen Rusya'nın sabrının tükenmekte olduğunu" yazıyor.

Suriye'nin 'her karışını' geri almaya kararlı olan Şam'ın da statükodan rahatsızlığını açıkça belirttiği biliniyor.

Şam yönetimi, İdlib'deki örgütleri kendi bölgesine saldırılar düzenlemekle, silahlı muhalif örgütler ise Suriye hükümetini ve Rusya'yı kontrolleri altındaki bölgeyi "işgal etmeye çalışmakla" suçluyor.

Saldırılar hangi bölgede yoğunlaşıyor ve hangi amacı taşıyor?
Bombalamaların çoğu, silahlı muhaliflerin elindeki güney kesimlere yönelik. Silahlardan arındırılmış bölge de bombalanıyor.

Saldırıların kapsamı bilinmiyor, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçen ay yaptığı açıklamada, İdlib'te "geniş çaplı" bir harekâtın sivillerin varlığı nedeniyle şimdilik uygun olmadığını söylemişti.

Silahlı muhalifler, hükümetin amacının, muhaliflerin elindeki bölgelerden geçerek Halep'e giden M4 ve M5 otoyollarını ele geçirmek olduğunu düşünüyor.