Gorillerin bitmeyen çilesi: Koronavirüs onları da vurabilir

25 Mart 2020 16:41

Koronavirüs dünya çapında daha fazla insanı enfekte ettiğinden, bilim insanları başka bir savunmasız türün riski konusunda uyarıyorlar.

Kongo’nun dünya dağ gorillerinin yaklaşık üçte birine ev sahipliği yapan Virunga Milli Parkı, dağ gorilleri de dahil olmak üzere primatların muhtemelen COVID-19 virüsünden kaynaklanan komplikasyonlara duyarlı olduğunu söyleyen bilim insanlarının tavsiyelerine uyarak, 1 Haziran’a kadar ziyaretleri yasaklıyor.
Komşusu Ruanda’da ayrıca goriller ve şempanzeler gibi primatlara ev sahipliği yapan üç milli parkta turizm ve araştırma faaliyetlerini geçici olarak durduruyor.

Dağ gorilleri insanları etkileyen bazı solunum hastalıklarına yatkın. Dünya Doğa Fonu’na göre, soğuk algınlığı bir gorili öldürebilir, gorilleri izleyen turistlerin normalde çok fazla yaklaşmasına izin verilmemesinin bir nedeni de budur.

Associated Press'de yer alan habere göre;

Kongo, Uganda ve Ruanda’da turizmin önemli bir gelir kaynağı olduğu korunan alanlarda yaklaşık 1.000 dağ gorili yaşıyor. COVID-19, gorilleri korumak için kısıtlayıcı önlemler alınmasına yol açtı. Virunga Milli Parkı’nın kararı bölgedeki doğa korumacılar tarafından da memnuniyetle karşılandı.

Kenya merkezli koruma grubu WildlifeDirect‘in yöneticisi Paula Kahumbu, Associated Press‘e dağ gorillerini korumak için ‘her türlü çabanın gösterilmesi gerektiğini’ çünkü vahşi doğada çok az goril kaldığını söyledi.

“Gorillerin insan hastalıklarına karşı çok hassas olduklarını biliyoruz,” diye konuşan Kahumbu, “Birinin soğuk algınlığı veya grip olması durumunda gorilleri görmesine izin verilmez. Bazı vakalarda uzun bir süre semptomsuz koronavirüs olması gorilleri gerçekten riske atabileceğimiz anlamına gelir,” dedi.

Kahumbu, mevcut önlemlerin bile onları korumak için yeterli olmayabileceğine dikkat çekti.

Uganda doğa koruma uzmanı Gladys Kalema-Zikusoka’ya göre Ohio Üniversitesi tarafından yayınlanan bir araştırma gorilleri insanlardan korumak için alınan önlemlerin pratikte etkili olmadığını gösteriyor.

Gladys, turistlerin, gorillerden güvenli bir mesafede kalma kuralına (7 metre) uymadıklarını söyledi. “Araştırmanın bulduğu sonuç, 7 metre kuralına neredeyse hiç uyulmadığı neredeyse yüzde 98, kurala uyulmamış. Ama ilginç olan şey, kurala uymayanın yüzde 60’ının turistler olması, yüzde 40’ının goriller olmasıydı” diye konuştu.

Gladys, “Yakın etkileşimin önlenmesi mümkün değilse, güvenliği potansiyel olarak artırabilecek bir önlem, turistlerin her zaman maske takması olacak” dedi.

Avrupa ve diğer yerlerden gelen turist trafiği azalmasına rağmen, Uganda goril turizminin kapatıldığını duyurmadı.

Uganda Vahşi Yaşam İdaresi sözcüsü Beşir Hangi, goril turizminin kapatılıp kapatılmayacağına ilişkin kararın, şimdi salgın patlak verdiğinden neredeyse hiç iş olmadığı için, akademik olduğunu belirterek, “Uganda’da karantinaya giren ziyaretçilerin, gorilleri takip etmelerine izin verilmeden önce, izolasyon sertifikası getirmeleri gerekiyor” dedi.

Bölgenin dağ goril nüfusu geçtiğimiz yüzyılda kaçak avcılık, hastalık ve insani tecavüz nedeniyle keskin bir düşüş gösterdi. Dağ gorilleri 1996 yılından bu yana kritik derecede tehlikede veya tehlike altında olarak listeleniyor ancak şimdi koruma çabalarının bir sonucu olarak sayılarının arttığı söyleniyor.

Ancak acı verici kayıplar oldu. Bazı goriller doğal nedenlerden ötürü, ağaçlardan düşüyor veya erkekler arasında bölge veya hakimiyet için kavgalarda öldürülüyor. Yıldırımlar Şubat ayında dört dağ gorilini öldürdü.

Turizmin en iyi döviz geliri olduğu Ruanda’da hükümet gorillerin korunmasına öncelik verdi, hatta bebek primatlar için bir adlandırma töreni başlattı.

Turizm geliri, dağ gorillerinin korunmasında kilit öneme sahip.

Yetkililer paranın bir kısmını yerel topluluklara yardım etmek veya kaçak avcılığı önleme faaliyetlerine yatırım yapmak için kullanıyor. Bir goril izleme izni, Uganda’da 600 dolara kadar çıkıyor ve her yıl binlerce turist geliyor. Benzer bir izin Ruanda’da 1.000 dolara kadar çıkıyor.