Google’da işten çıkarma isyanı

05 Aralık 2020 15:39

Google’ın yapay zeka etik araştırmacısı Timnit Gebru'yu işten çıkarması dev şirkette bir sarsıntıya yol açtı.

Google'ın yapay zeka etik araştırmacısı Timnit Gebru attığı eleştirel bir e-posta nedeniyle işinden oldu. İş arkadaşlarına gönderdiği e-posta'da şirketin çeşitlilik eksikliğini dile getiren Gebru yöneticiler tarafından kısa süre sonra işten çıkarıldı.

Gebru, Google'da Yapay Zeka Ekibi'nin eş lideri olarak görev yapıyordu. İşten atılmasının ardından Bloomberg'e verdiği röportajda gösterilen tavrın “en temel susturma” yöntemi olduğunu ifade eden Gebru, attığı e-posta'da şirketin azınlık çalışanlarına yönelik tavrını eleştirmişti. Gebru'nun e-postası; Google'ın iş gücüne, özellikle de beyaz olmayan çalışanlarına yönelik muamelesi nedeniyle öfkeyi yeniden alevlendirme tehdidi olarak görüldü.

Gebru işten çıkarılışının ardından “Yetersiz temsil edilen insanları savunmaya başladığınızda hayatınız daha da kötüleşiyor, diğer liderleri üzmeye başlıyorsunuz. Bu konuda daha fazla konuşmak anlamsız” ifadelerini kullandı.

GOOGLE'A MEŞRUİYET VE GÜVENİLİRLİK KAZANDIRDI
Timnit Gebru ile birlikte çalışan yapay zeka araştırmacısı Inioluwa Deborah Raji, Gebru'nun Google'ın etik çalışmalarına dahil olmasının şirkete bir meşruiyet ve güvenilirlik katmasına yardımcı olduğunu söyledi. Ancak şirket içerisindeki tartışmalar ve eleştiriler Google’ın çabalarına gölge düşürdü. Mart 2019'da dış bir danışma kurulu olan Yapay Zeka Etik Konseyi, göçmen ve transseksüel karşıtlığı ile bilinen Kay Cole James'in dahil edilmesiyle dağıtıldı.

GEBRU, BLACK IN AI'I KURDU
Irksal homojenliği nedeniyle uzun süredir eleştirilen Silikon Vadisi'nde kritik bir rol üstlenen Gebru, teknoloji devinde üst düzey bir görev aldı. Etiyopyalı Amerikalı bir kadın olarak, teknolojinin toplumsal önyargılarını ve yansımalarını eleştirel bir şekilde inceleyen çalışmalarıyla tanındı. Yapay zeka programlarında atölye çalışmaları düzenleyen, yapay zeka geliştirme ve araştırmasında daha fazla siyah rolü için baskı yapan bir grup olan Black in AI'ı kurdu.

Gebru ayrıca Google da dahil olmak üzere teknoloji şirketlerini çalışan çeşitliliğine yer vermemek ya da işe aldıktan sonra gösterilen tavır değişikliğine dair eleştirilerde bulundu. Gebru; bölüm başkanı Jeff Dean tarafından kovulmadan iki gün önce, yapay zeka ekibindeki araştırmacılara, ihbar ve benzeri korumalarla ilgili tavsiyelerde bulunmuş ve “belirli gruplardaki insanlara uygulanan sansür ve gözdağı bu kadar çokken, bu alandaki bir araştırmanın gerçekliğine kim güvenebilir?” tweetini atmıştı.

BİNDEN FAZLA GOOGLE ÇALIŞANI GEBRU'NUN ÇIKARILMASINI KINADI
Bin iki yüzden fazla Google çalışanı ve bin beş yüzden fazla akademik araştırmacı, yapay zeka etiği üzerine çalışan önde gelen bir bilim insanın, bu şekilde çıkarılmasının ardından protesto mektubu imzaladı. Gebru'nun işten çıkarılması Google ve yapay zeka araştırma topluluğunda şok dalgası yarattı. NAACP'nin Yasal Savunma ve Eğitim Fonu Başkanı Sherrilyn Ifill Gebru'nun işten çıkarılışını “Kesinlikle çileden çıkarıcı ve felaket” olarak nitelendirdi. İmzalanan mektupta “Google'ın kurumsal araştırma ortamında araştırma bütünlüğü artık hafife alınamıyor ve Dr. Gebru'nun işten atılması, Google'ın ne tür araştırmalara izin vereceğine ilişkin çalışma anlayışını alt üst etti. Bu Google'ın ötesinde bir hesaplaşma anıdır” ifadeleri yer aldı.