Erdoğan'ın koalisyona bakışı yumuşadı mı?

11 Ağustos 2015 14:26

Başbakan Davutoğlu ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun görüşmelere devam kararı alması, koalisyon kurulabileceğine ilişkin beklentileri artırdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın koalisyona karşı olduğunun bilinmesine rağmen bu noktaya gelinmesi, akla iki soruyu getiriyor: CHP ile koalisyon görüşmeleri Beştepe'ye rağmen mi yapılıyor, yoksa Cumhurbaşkanı koalisyona soğuk duran bakışını yumuşattı mı?

Al Jazeera'da yer alan habere göre, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın koalisyon hükümeti kurulması konusundaki son açıklamasını 31 Temmuz tarihinde yaptı. Erdoğan, Çin'den Endonezya'ya giderken uçakta yaptığı açıklamada, koalisyona sıcak bakmadığını net olarak hissettirdi.

“Son 20- 30 yıla bakınca en uzun süreli koalisyon 3.5 sene sürmüş. Ondan önce 16 ay süren koalisyon bile var. Bunlardan ülkemiz için fayda bekliyorsak boşuna bekliyoruz. Koalisyon görüşmelerinden olumlu sonuç çıktı, çıktı. Çıkmadığı takdirde, hemen milli iradeye müracaat edelim ki, tekrar kararı millet versin ve böylece de şu andaki durumdan bir an önce kurtulmuş olalım.”

Bu açıklamanın üzerinden 10 gün geçti. Bu süreçte Ak Parti ile CHP arasında oluşturulan heyetler son toplantılarını yaptı. Üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları başlıkların neler olduğunu ayrıntılı bir şekilde liderlere sundular. Koalisyon görüşmeleri sürerken Erdoğan’a yakın isimlerden “erken seçim” açıklamaları gelmeye devam etti.

Bulut: Erken seçim çünkü sokak pişman

Bu açıklamaları yapanlardan biri Cumhurbaşkanı’nın ekonomiden sorumlu başdanışmanı Yiğit Bulut’tu. Sabah gazetesine konuşan Bulut, “Bu tablo açıkça yeniden halka sorulmasını gerektiriyor. Tekrar seçim olursa sandık oyunu yapılan ve demokrasi oyunu oynadığını düşünüp pişman olan insanların ciddi bir tercih değişikliğine gideceğini düşünüyorum. Sokak inanın çok pişman” diyordu.

Bir diğer açıklama ise yine Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Burhan Kuzu’dan geldi. CNN Türktelevizyonuna konuşan Kuzu'nun sözleri şöyleydi:

“Koalisyon duydum mu kaşınıyorum, alerjim tutuyor. Koalisyon görüşmelerinden bir sonuç çıkmayacak gibi, o zaman seçime gidilmeli.”

Koalisyon görüşmelerinde ısrar

Erdoğan’dan ve kendisine yakın isimlerden bu açıklamalar gelirken, AK Parti koalisyon çalışmalarını aksatmadan sürdürdü. Bu doğrultuda en önemli gelişme 10 Ağustos’ta Başbakan Ahmet Davutoğlu ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun bir araya gelmesi oldu. Bu görüşmeye kadar Erdoğan'a yakın gazetelerde ve köşe yazarlarının yazılarından çıkan genel mesaj, 'koalisyon kurulma ihtimali olmadığı, erken seçime doğru gidildiği' yönündeydi. Liderlerin görüşmeden sonra "anlaşamadık” açıklaması yapması, Başbakan Davutoğlu’nun da daha sonra 'erken seçim' gündemiyle MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile yeni bir görüşme yapması bekleniyordu. 

Ama öyle olmadı.

Kılıçdaroğlu ile Davutoğlu arasında 4 saat 20 dakika süren buluşma ve yemek 'bir görüşme daha yapalım' kararıyla sonuçlandı. Dört saat 20 dakikanın ardından CHP ve AK Parti adına yapılan açıklamalar da görüşmelerin samimi ve 'Türkiye'yi hükümetsiz bırakmamaya dönük' bir uzlaşma arayışı atmosferinde yapıldığını gösteriyordu. Yani AK Parti tabanının koalisyonu istemediğine dair değerlendirmelere, Cumhurbaşkanından gelen bu açıklamalara rağmen, CHP ile koalisyon seçeneği bir kenara itilmemiş, görüşmelere devam edilmişti. CHP ve AK Parti Genel Başkanları Perşembe veya Cuma günü bir kez daha bir araya gelecekler. AK Parti ve CHP'nin 'geniş bir yelpazede' farklı seçenekleri konuşmaya devam ettikleri anlaşılıyor. Seçeneklerden birinin de “sınırlı süreli bir reform hükümeti” olduğu belirtiliyor.

Akla gelen sorular

Gelinen bu nokta, iki temel soruyu akla getiriyor: Birincisi “AK Parti Erdoğan’a rağmen mi koalisyon yolunda ilerliyor?” AK Parti'nin Erdoğan'ın itirazına rağmen CHP ile bir koalisyon hükümeti kurmaya yönelmesi hem Davutoğlu-Erdoğan ilişkileri gözönünde bulundurulduğunda hem de parti içi dengeler açısından pek gerçekçi görünmüyor.

Bu noktada akla ikinci soru geliyor: Acaba Cumhurbaşkanı Erdoğan, koalisyon seçeneğine uzak durma fikrinden geri adam mı attı?

Erdoğan, 31 Temmuz’dan bu yana suskun olduğu için, ikinci sorunun da cevabı yok.

Erdoğan ile Davutoğlu’nun bundan sonraki ilk resmi görüşmesi Perşembe günü “devlet günü” kapsamında gerçekleşecek. Davutoğlu ile Kılıçdaroğlu’nun bu görüşmeden sonra bir araya gelmesi bekleniyor.

AK Parti içinde CHP ile bir koalisyona karşı çıkıp, tek başına iktidar ihtimalinin arttığı bir ortamda erken seçime gitmenin daha doğru olacağını düşünenler de, erken seçimde tek başına iktidarın çantada keklik olmadığını, seçimden tek başına iktidar çıkmazsa bu kez yeniden başlayacak koalisyon arayışlarının çok daha sıkıntılı olabileceğini düşünenler de var. Son dönemde kamuyona yansıyan anketler AK Parti oylarında bir ya da iki puanlık artışlar olduğunu, ancak HDP oylarında ciddi bir gerileme olmadığını gösteriyor. 

Kaynak: Al Jazeera