Çanakkale Zaferi'nin isimsiz kahramanları

18 Mart 2019 09:32

Tarihe altın harflerle kazınan Çanakkale Zaferi'nin 104. yılında 18 Mart'ta düzenlenen törenlerle şehit ve gazi düşen askerler tüm ülkede ve dünyada anılıyor.

250 bin gencin hayatını kaybettiği Çanakkale Zaferi, oldukça güç şartlarda kazanıldı. Kimi çocuğunu, ailesini ardında bırakarak cephede savaşmaya gelirken, düşmana kafa tutan kimi mertler ise ana kucağından daha yeni kopmuş evlatlardı. Bakın henüz 10 yaşlarında, boyundan büyük silahlarla vatanı kurtaran yüz binlerce yiğit ve savaşın diğer isimsiz kahramanları tarihe adını nasıl yazdırdı, ardında nasıl hikayeler bıraktı...
Çanakkale Zaferi'nin kahramanları
 

ANZAKLARI DURDURAN 27. ALAY

Ariburnu'nda Anzakları ilk durduran, çoğu şehid olan 27. Alayımızin komutanları.
TEK KOLUYLA SAVAŞAN MEHMET ÇAVUŞ

Çanakkale'de Sağ kolumu kaybettim. Sol kolum var. Onunla da pekâlâ iş görebilirim diyen Kahraman Mehmet Çavuş
HENÜZ ÇOCUK OLAN ÇANAKKALE ASKERLERİ

Çanakkale Savaşı'nın çocuk kahramanları. 13, 14, 15 yaşlarındalar. Boyundan büyük tüfekle vatan savunan yiğitler.
ÇOĞU ŞEHİT OLAN 57. ALAY

57. Alay bayram namazı sonrası fotoğraf çekiminde. Tümüne yakını şehit oldu. Bu sebeple bugün dahi TSK 57. Alayda hiç asker yoktur.

ERKEK KILIĞINA GİREREK SAVAŞAN HALİME ÇAVUŞ

Bir zamanlar erkek kılığına girerek Milli Mücadele saflarında yerini alan Halime Çavuş.
İNGİLİZLERE ESİR DÜŞEN 10 YAŞINDAKİ MEHMETÇİK

Filistin Cephesi'nde savaşırken İngilizlere esir düşen 10 yaşındaki mehmetçik... Yıl, 1917
ÇANAKKALE ZAFERİNİN ÇOCUK KAHRAMANLARI

Cesaretinden dolayı Osmanlı ve Alman nişanına layık görülen 13 yaşındaki Mehmet, gündüzleri yaralıların tedavilerine yardım ederek geceleri de düşman mevzilerine top atarak adını tarihe yazdıran kahramanlardan oldu.

Tarihin akışını değiştiren Çanakkale Zaferi'nin kaderine yön veren ancak isimleri bilinmeyen gizli kahramanların gösterdiği özveri ve fedakarlıklara dönemin gazete ve dergileri geniş yer ayırdı. Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'ndaki en önemli cephelerinden olan ve kanlı çatışmaların yaşandığı Çanakkale'de Türk askeri, verdiği mücadeleyle bir milletin de bağımsızlığını ve geleceğini kurtardı.


"Hasta adam" olarak gördüğü Osmanlı Devleti'ni kısa sürede yenmeyi planlayan işgal güçlerini hezimete uğratan Mehmetçik, kahramanlığıyla tarih yazdı. Dönemin gazetelerindeki haber ve yazılar, kınalı kuzuların gösterdiği özveri ve fedakarlıkların yanı sıra işgal güçlerinin yenilgi karşısındaki durumlarını gözler önüne serdi.

Milli Kütüphane Başkanlığının arşivindeki dönemin gazete ve dergilerden derlenen bilgilere göre, 2 Eylül 1915 tarihli Servet-i Fünun gazetesinde "19 yaşında bir şehit" başlıklı haberde, 16 yaşında topçu mülazımı olarak cepheye katılan Mehmed Ali Efendi'nin kahramanlıkları anlatıldı.

İyi eğitimli, vatansever Mehmet Ali'nin, Çanakkale'deki vatan savunmasında gösterdiği mücadelenin örnek teşkil ettiğinden bahsedildi ve genç askerin 19 yaşında, doğduğu gün şehit düştüğü belirtildi.

İkdam gazetesinin 14 Ocak 1916 tarihli nüshasında, Çanakkale Zaferi'nin İngiltere'nin doğudaki mevkisini sarstığı ve tehlikeli bir durum oluşturduğu değerlendirmesine yer verildi. Gazetedeki yazıda, "Viyana gazetelerinin de yorumları gayet açıktır. Onlar, ÇanakkaleZaferi'nin yalnız İngiltere ve Fransa'nın Şark'taki nüfuz ve kuvvetini mahvetmekle kalmayarak Rusya'nın da harp hakkındaki büyük ümidini ebedi bir kırılma ve sessizliğine yol açtığını (sukuta duçar eylemek) söylüyorlar" ifadeleri kullanıldı.

13 YAŞINDA CESUR VE MERT KAHRAMAN

İkdam gazetesinin 3 Temmuz 1915 günü çıkan nüshasında, 'Çanakkale ve düşmanları' başlıklı haberde, bir İngiliz muhabirin ülkesi ve Fransa'nın Çanakkale'deki kayıplarına ilişkin görüşleri aktarıldı. Muhabir, yaşadıkları kaybı şöyle anlattı:

İkdam gazetesinin 3 Temmuz 1915 günü çıkan nüshasında, "Çanakkale ve düşmanları" başlıklı haberde, bir İngiliz muhabirin ülkesi ve Fransa'nın Çanakkale'deki kayıplarına ilişkin görüşleri aktarıldı. Muhabir, yaşadıkları kaybı şöyle anlattı:

Tasvir-i Efkar gazetesinin 8 Ocak 1916 tarihli nüshasında ise İzmir'in Salihli ahalisinden kahveci Mustafa Ağa'nın 13 yaşındaki oğlu Mehmet'in 6 ay süreyle Seddülbahir ve Kirte'de gündüzleri yaralı askerlerin tedavisine yardım ettiği aktarıldı, geceleri de düşman mevzilerine bomba atan küçük kahramanın gözü pek ve cesur kişiliğinden bahsedildi.

O dönem bu özellikleriyle tanınan küçük Mehmet'e Beşinci Ordu Kumandanı Liman von Sanders Paşa'nın teftiş amacıyla geldiği Soğanlıdere'de kendi eliyle Alman Demir Salib nişanı verdiği, devletin de küçük askeri Osmanlı Harp Nişanı ile ödüllendirdiği anlatıldı.


Tanin gazetesi de 25 Ocak 1915 tarihli nüshasında, "Safir" isimli Fransız denizaltısı ile Osmanlı tarafından esir alınan mürettabatın ailelerine yazdığı mektupların bir bölümü aktarıldı. Mektuplarda esirler, "Türk askerlerinin kendilerine çok iyi davrandığını ve sıcak yemek verdiğini" belirtti.