2 bin 700 yıllık Siloam Yazıtı İsrail'e iade ediliyor

12 Mart 2022 11:13

Üst düzey İsrailli bir yetkili ülkesinin uzun süredir istediği Siloam Yazıtı'nın Türkiye tarafından iadesinin kabul edildiğini söyledi.

İbranice yayın yapan Zman Yisrael'e konuşan yetkili, şu an İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen 2 bin 700 yıllık Siloam Yazıtı'nın İsrail'e iade edileceğini belirtti. Söz konusu tarihi eser Kral Hezekiya'nın Kudüs'e inşa ettiği tünelin kanıtı olarak gösteriliyor. Bu tünel inşaatı İsrail'in Kudüs'le bağının çok eskiye dayandığının sembolü olarak görülüyor.

"JEST, DİPLOMATİK İLİŞKİLERİN YUMUŞADIĞI SIRADA GELDİ"

Var olan en önemli İbranice yazıtlardan biri olarak kabul edilen Siloam Yazıtı'na yönelik gelişme İsrail ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin yumuşadığı sırada geldi. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog bu hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmek üzere Ankara'ya geldi ve bu, 14 yıldır İsrail'in Türkiye'ye üst düzeydeki ilk ziyareti.

Yetkili bu jestin karşılığında İsrail'in şu an ülkedeki bir müzede tutulan, tarihi ve dini açıdan önemli bir eseri Türkiye'ye göndermeyi teklif ettiğini söyledi. Açıklamaya göre bu jest Herzog ve Erdoğan'ın görüşmeleri sırasında dile getirilmese de iki ülkenin üst düzey yetkilileri arasında düzenlendi.

Türkiye'den habere yönelik herhangi bir doğrulama gelmedi.

Paleo-İbranice dilinde yazılmış 6 satırlık yazıtta inşaatı gerçekleştiren kazıcıların hikayesi anlatılıyor. Satırlarda, "Bu sesler karşılıklı birbirine bağıranların sesiydi. Çünkü orada kuzey ve güneyden açılan tünel birleşiyordu. Ve o gün kanal açılmış oldu. Tünelin açılmasıyla her iki taraftaki işçiler ve kazmaları karşılaştılar" ifadeleri yer alıyor.

DEFALARCA REDDEDİLDİ

İsrailli yetkililer uzun süredir antik eseri ülkelerine götürmek için uğraşıyor. 2017'de İsrail Kültür Bakanı Miri Regev, yazıt karşılığında iki fil teklif etmiş ancak öneri reddedilmişti.

2007'de dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, mevkidaşı Abdullah Gül'den İsrail'in kuruluşunun 70. yıl kutlamalarında sergilenmesi için eseri ödünç olarak istemişti. Gül olumlu yanıt verse de İsrail'in Gazze politikaları nedeniyle eser İstanbul'da kalmıştı.

Eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da 1998'de yazıt karşılığında başka eserlerin teklif edildiğini söylemişti.

Arap Dünyası Araştırma Merkezi Başkanı Mehmet Tütüncü, Kanuni Sultan Süleyman'ın kayıp kitabesini 120 yıl sonra 2017'de İsrail Devlet Müzesi’nin deposunda bulmuş ve İsrail’in bu kitabeyi, İstanbul’daki yazıtla takas etmek istediğini söylemişti.

Ankara, yazıtın uzun zamandır Osmanlı mülkü olduğunu belirterek Türkiye'de kalmasında ısrarcıydı.