Trabzon’un stadı ve şehir hastanesi çöküyor
08 Şubat 2022 13:56
Trabzon’da 40 bin kişilik Şenol Güneş Spor Kompleksi’nin bulunduğu dolgu alanda çökmeler meydana geldi. Çöküntülerin yaşandığı alanda şehir hastanesi inşaatı başladı.
Trabzon’da 40 bin kişilik stadyumun bulunduğu, yakın zamanda da 900 yataklı Trabzon Şehir Hastanesi inşaatının başladığı Akyazı Dolu Alanı’nda yer yer çökmeler, yer yer da yükseltiler olduğu bilimsel olarak kanıtlandı. Çökme riski bulunan hastaneye ise 1.1 milyar lira harcanacak.
Sözcü’den Yusuf Demir’in haberine göre, 3 Kasım 2021 tarihinde “Geocarto International” adlı dünya çapındaki en üst düzey bilimsel dergide yayımlanan bir makale, hem 40 bin kişilik stadyumun bulunduğu kompleksin, hem de bu dev hastanenin ciddi risk altında olduğunu bilimsel olarak ortaya koydu.
“YILDA YAKLAŞIK 1 SANTİM ÇÖKÜYOR”
Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertan Gökalp ve Harita Yüksek Mühendisi Fırat Altıntaş imzalı, ‘Şenol Güneş Spor Kompleksi Yüzey Deformasyonu İzlenmesi’ başlığını taşıyan makale, Avrupa Uzay Ajansı Sentinel-1 uydusundan alınan verilere dayanıyor.
Çalışmada özellikle Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Kopernik programı kapsamında uzaya gönderdiği Sentinel-1 uydusundan 3 yılı aşkın süre boyunca ortalama 12 günde bir, milimetrik hassasiyetteki veriler toplandı. Çalışma sonunda yazılan makale “Bu tür sıra dışı ve çok pahalı yapılarda insan hayatını korumak için yüzey deformasyonlarını izlemek çok önemlidir” ifadesiyle başlıyor.
Uydu verileriyle, stadyumun bulunduğu bölgede bazı alanların yılda 9.7 milimetre çöktüğü; bazı alanların ise yılda 3.9 milimetreye kadar yükseldiği tespit edildi. Çok yakın mesafelerde bile oldukça değişken farklı deformasyon oranları tespit edildi. Bu deformasyonlardan en yüksek çökme stadyumun batısında görüldü.
“DOLGU KLASİK YÖNTEMLE GELİŞİGÜZEL YAPILDI”
Bu tespitleri değerlendiren Karadeniz Teknik Üniversitesi’den (KTÜ) emekli olan jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş, “2019’da Prof. Dr. Erol Şadoğlu birlikte spor tesisinin farklı oturmalardan dolayı deforme olduğunu ve az hasara uğradığını ortaya koymuştuk. Yeni makaledeki 2016-2020 uydu verileri oturmaların devam ettiğini gösteriyor” dedi.
Akyazı dolgusunun zemin iyileştirilmesi yapılmadan klasik yöntemle gelişigüzel doldurulduğundan taşıma kapasitesinin düşük olduğunu belirten Bektaş şöyle devam etti:
“Bu nedenle farklı oturmaları en aza indirmek amacıyla tesis kazıklar ve radye temel üzerinde taşıtılmaya çalışılmıştır. 4 bin 500 fore kazığa rağmen yapıda deformasyon varsa, demek ki fore kazıklar yeterince çalışmadı veya etkili olmadı demektir. Beklenenden daha fazla farklı oturmaya tahammül edemeyen yapı yatay, düşey yer değiştirme ve dönme hareketlerine bağlı olarak kırılma deformasyonu göstermeye başlamıştır.
“STADYUM DEFORME OLUYOR”
Jeolojik, inşaat ve uydu ölçüm bilgilerine göre aynı dolgu üzerinde yapılması planlanan Şehir Hastanesi’nin geleceği spor tesisinin akıbeti ile örtüşmektedir.
İster uydudan ölçüm, ister yerden ölçüm, hangisi olursa olsun değişmeyen bir sonuç var: Stadyum deforme oluyor.
Stadyumun, binanın içine girdiğiniz zaman, duvarlarda, yerlerde açılmalar çatlaklar var. Bunları gördük tespit ettik. Bu çatlakları müteahhidin sıvayla kapatmaya çalıştığını da biliyoruz.
Şimdi önemli olan şu, bu deformasyon ne kadar devam edecek, azalacak mı, yoksa artacak mı? Artarsa stadın, yıkılmasına sebebiyet verebilir. Eğer bu oturmalar devam ederse binada müthiş bir şekilde kırılmalar çökmeler başlar. Dolayısıyla bu oturmaların sürekli olarak kontrol edilmesi lazım.
“ŞEHİR HASTANESİNİN GÜVENLİĞİ DE SORGULANMALI”
Radye temel deforme olduğuna göre onun altındaki fore kazıklarda bir sıkıntı bir deformasyon var demektir. Peki fore kazıkların deformasyonu neyi gösteriyor… Zeminde farklı oturmalar kaymalar olabileceğini gösteriyor. Yani bir bütün olarak deformasyon var. Bu da yapılacak Şehir Hastanesi’nin güvenliğini de sorgulanmasına neden oluyor.
Hastanenin yapılmasında bu sorunların dikkate alınması ve mutlaka çözülmesi gerekiyor. Ben bunu üst makamların hepsine, bakanlıklara yazdım. Konuştum. Geldiler görüşmeler yaptılar. Ama hiçbir değişiklik yapmadan, inceleme yapmadan aynı sistemle şehir hastanesini yapıyorlar. İnşallah bir sıkıntı yaşamayız.
“DEPREM OLSA BU ALANDA SIVILAŞMA KAÇINILMAZ”
Kaldı ki bu binalar eski deprem yönetmeliği haritasına göre yapıldı. Yani bugünkü deprem tehlikesi haritasına göre bina zaten risklidir. Çünkü Trabzon’da deprem tehlikesi yeni haritada iki kat artmıştır. Yani bu neyi gösteriyor… Bölgenin bugünkü deprem tehlikesi haritasına göre riskli olduğunu gösteriyor.
“ALLAH BİZİ AFFETSİN’ DER GEÇERLER”
Uluslararası makalede kendisinin iki makalesinin de referans verildiğini hatırlatan Bektaş, “Ben bu konuda ‘Akyazı’da olanları bilmek vatandaşın hakkıdır’ diyerek Sayın Cumhurbaşkanı’na açık bir mektup yazdım. Bütün uyarılarımıza rağmen hiçbir şey yapılmadı” dedi.
Uyarılarının ardından Sağlık Bakanlığı’ndan arayanlar olduğunu ancak hiçbir ciddi çalışmaya dönüşmediğini kaydeden Prof. Dr. Bektaş, “Çünkü Türkiye’de ne hata yaparsan yap bunun sorumluluğu yoktur, tazminatı yoktur, Allah bizi affetsin der geçerler” diye konuştu.
“ŞEHİR HASTANESİNİN GÜVENLİĞİ…”
Bütün olarak deformasyon var. Bu da yapılacak Şehir Hastanesi’nin güvenliğini de sorgulanmasına neden oluyor. Hastanenin yapılmasında bu sorunların dikkate alınması ve mutlaka çözülmesi gerekiyor. Ben bunu üst makamların hepsine, bakanlıklara yazdım. Geldiler görüşmeler yaptılar. Ama hiçbir değişiklik yapmadan, inceleme yapmadan aynı sistemle şehir hastanesini yapıyorlar. İnşallah bir sıkıntı yaşamayız.”
YÜRÜTMEYİ DURDURMA DAVASI
Öte yandan Trabzon Şehir Plancıları Odası, Kalyon İnşaat’ın dolgu alana inşa ettiği ve yaklaşık 1.1 milyar lira maliyeti olan Trabzon Şehir Hastanesi’yle ile ilgili yürütmeyi durdurma ve iptal davası açtı.
